Thạch kiều bi ký

Dưới đây là nội dung hai bài bia ký trong số các bài văn bia đang được lưu giữ tại chùa Trà Trung, xã Hải Nam có liên quan đến các cụ tổ đầu tiên của các chi gié của họ Mai Đại tộc ta:

Thạch kiều bi ký


石橋碑記

THẠCH KIỀU BI KÝ

BIA GHI CHÉP CẦU ĐÁ

天長府 交水縣 茶海社 中嚴村 會主舊副總鄉長枚輝賞 興公社長范玉奎 社正黃春煊 然夫陳文朗等

Thiên Trường phủ, Giao Thủy huyện, Trà Hải xã, Trung Nghiêm thôn. Hội chủ cựu phó tổng Hương trưởng Mai Huy Thảng, Hưng công xã trưởng Phạm Ngọc Khuê, xã chính Hoàng Xuân Huyên, nhiên phu Trần Văn Lạng đẳng

Tại thôn Trung Nghiêm, xã Trà Hải, huyện Giao Thuỷ, phủ Thiên Trường. Hội chủ cựu phó tổng Mai Huy Thảng cùng các vị: xã trưởng Phạm Ngọc Khuê, xã chính Hoàng Xuân Huyên, người làm Trần Văn Lạng cùng các vị khác.

蓋聞 杜公清則民不病涉矣 吾本邑之西一荒灣 包土曲洹迴 豈亦河海之秀鍾之也

Cái văn: "Đỗ công thanh tắc dân bất bệnh thiệp hỹ", ngô bản ấp chi tây, nhất hoang loan bao thổ khúc huỳnh hồi, Thị diệc hà hải chi tú chung chi dã

Xưa có câu: "Quan thanh liêm thì dân không phải vất vả qua sông". Ở phía tây của làng ta có một chỗ đất hoang, nơi khúc sông uốn khúc quanh co bao bọc lẽ nào không phải là nơi tinh anh của đất trời hội tụ lại hay sao.

尔來於草廬 駕宿橋長雨橋波激 誰奔之為費 永垣繼諸尊將餘缺石 入心舊眾功已去舊草

Nhĩ lai ư thảo lao, giá túc kiều trường, vũ kiều ba khích thùy bôn chi vi phí? Vĩnh viên kế chư tôn, tương dư khuyết thạch nhập tâm cựu chúng công dĩ khứ cựu thảo

Về sau dân cư thường xuyên qua lại, bắc tạm cây cầu dài; nhưng rồi qua những cơn mưa dài, cây cầu bị nước lũ cuốn trôi cần sự hảo tâm của giúp đỡ chi phí để khôi phục lại cầu.

出行產已黃 獻石橋猶是而成焉 是堅夜十方行客善於 乘餘一片良心 深於度義 何文喧瀾增光活宅水清

Xuất hành sản dĩ hoàng, hiến thạch kiều do thị nhi thành yên thị kiền dạ thập phương hành khách thiện ư. Thừa dư nhất phiến lương tâm, thâm ư độ nghĩa hà văn huyên lan tăng quang, hoạt trạch thủy thanh

May thay, có những bậc tôn trưởng kế tiếp nhau góp đá lấp đi chỗ còn khuyết, dọn dẹp cỏ rậm, người dân đem của cải hiến dâng xây lên cầu đá và thế là thành.

連長美聲 翻之色蔴 二八鄰僣指移堅二吾邑安如磐石矣

Liên trường mỹ thanh, phiên chi sắc mã nhị bát lân tiếm chỉ, di kiên nhị ngô ấp an như bàn thạch hỹ

Kể từ đó, ngày ngày khách thập phương qua lại thuận tiện dễ dàng nhờ có cây cầu. Nhờ được xây dựng từ đá, cây cầu được vững chắc hơn, người dân trong vùng được an cư lạc nghiệp vững vàng như bàn thạch.

既有石橋 應有石碑 凝攜之石 以傳之不虛雲是碑

Ký hữu thạch kiều, ứng hữu thạch bi nhưng huề chi thạch, di truyền chi, bất hư vân thị bi

Về cây cầu đá đã được xây dựng, không thể thiếu văn bia để truyền lại cho đời sau.

皇朝明命八年 歲在丁亥 十一月二十八日

Hoàng triều Minh Mệnh bát niên, tuế tại Đinh Hợi, thập nhất nguyệt, nhị thập bát nhật

Ngày 28 tháng 11 năm Minh Mạng thứ 8 (năm Đinh Hợi)

Lưu ý: trong bài văn bia “Thạch Kiều Bia Ký” được tạo ngày 14/01/1828 này có nhắc đến chi tiết cụ Mai Huy Thảng đời thứ 6 của họ Mai Đại tộc, là tổ đời thứ 1 và thứ 2 của Ngành 1 – Chi 1. Cụ giữ chức là Hương trưởng của xã Trà Hải, Cựu Phó tổng Kiên Lao [Chức vụ Hương trưởng là người đứng vị trí chủ tọa của Hội đồng kỳ dịch của Làng xã Trà Hải thời Lê sơ, đầu thời Nguyễn vẫn giữ nguyên, đến thời cải cách Minh Mạng 1831-1832 mới có sự thay đổi với tên là Tiên chỉ].


Hán tự:

石橋碑記

天長撫,膠水縣,茶海社,會主煌登士,興公煌名風

再文宅有橋古之制也吳邑之東南鸞包螢徊有交水注周

周流傍尊五天長尊別劍一胡景界爾來????職朝一行月

買五敢風百思人由病於則喜稟哀以今玉之思承之

香之七辟天元朋家造水石之心八可轉於天舊公磨作

造兩石橋今而後上坑沙馬辟章昌而虎索主來降下

歸交恭渚渚認披黎之引派景剪聲谿百景

白雪眉它顔石橋彝如山彝吳邑安魚太山喜役碑

中嚴村功德錢三貫

鄧平遴功德錢三貫

枚庭鸞,枚輝趟功德錢二貫

枚庭睡功德錢綠觀煌是康錢四貫

枚庭力錢五觀,枚文己錢三貫

丁文太錢三貫

煌朝明命十年四此己丑十二月初吉日造石橋碑記

有二南己人,林碗撰

Phiên âm

THẠCH KIỀU BI KÝ

Thiên Trường phủ, Giao Thủy huyện, Trà Hải xã, Hội chủ Hoàng Đăng Sỹ, Hưng công Hoàng Danh Phong

Tái văn trạch hữu kiều cổ chi chế giã ngô ấp chi đông nam loan bao huỳnh hồi hữu Giao Thủy chú chu

Chu lưu bàng tôn ngũ thiên trường tôn biệt kiếm nhất hồ cảnh giới nhĩ lai rĩ chức triều nhất hành nguyệt

Mãi ngũ cảm phong bá tư nhân do bệnh ư tắc hỷ bẩm ai dĩ kim ngọc chi tư thừa chi

Hương chi thất tích thiên nguyên bằng gia tháo thủy thạch chi tâm bát khả chuyển ư thiên cựu công ma tác

Tạo lưỡng thạch kiều kim nhi hậu thượng khanh sa mã tích chương xương nhi hổ sách chủ lai giáng hạ

Quy giao cung chử chử nhận pha lê chi dẫn phái cảnh tiễn thanh khê bá cảnh

Bạch tuyết my đà nhan thạch kiều di như sơn di ngô ấp an ngư thái sơn hỷ dịch bia

Trung Nghiêm thôn công đức tiền tam quan

Đặng Bình Lân công đức tiền tam quan

Mai Đình Loan, Mai Huy Thảng công đức tiền nhị quan

Mai Đình Thụy công đức tiền lục quan Hoàng Thị Khương tiền tứ quan

Mai Đình Lực tiền ngũ quan, Mai Văn Kỷ tiền tam quan

Đinh Văn Thái tiền tam quan

Hoàng triều Minh Mệnh thập niên tứ thử Kỷ Sửu thập nhị nguyệt sơ cát nhật tạo Thạch Kiều Bi Ký

Hữu nhị nam Kỷ Nhân, Lâm Uyển soạn

Lưu ý: trong bài văn bia “Thạch Kiều Bia Ký” được tạo ngày 27/12/1829 này có nhắc đến các cụ họ Mai Đại tộc:

- Cụ Mai Đình Loan, Mai Huy Thảng là 2 cha con đời thứ 5 và 6 của họ Mai Đại tộc, là tổ đời thứ 1 và thứ 2 của Ngành 1 – Chi 1.

- Cụ Mai Đình Thụy đời thứ 6 của họ Mai Đại tộc, là tổ đời thứ 1 của Ngành 1 – Chi 5 – Gié 2.

- Cụ Mai Đình Lực, Mai Văn Kỷ là 2 anh em ruột đời thứ 5 của họ Mai Đại tộc, là tổ đời thứ 1 của 2 chi thuộc Ngành 2.

Họ Mai Trà Trung Họ Mai Hải Nam Họ Mai Hải Hậu Họ Mai Nam Định Họ Mai Việt Nam