Lăng mộ tổ họ Mai thượng lĩnh làng Trà Trung
LĂNG MỘ TỔ HỌ MAI ĐẠI TỘC
Tương truyền, vào đầu thế kỷ XIX, cụ Mai Huy Sảng (Đời 6 - Chi 1) tổ chức đoàn thuyền gồm 26 chiếc vào giỗ tổ ở Nga Sơn. Trong lúc ăn giỗ, cụ bí mật cho người đào mộ tổ từ Nga Sơn lên thuyền đi về táng tại vùng đất "khuyển ngọa" trên Trà Thượng (nay là thị trấn Xuân Trường) trên mảnh đất rộng 6 sào liền kề, dựng mộ đặt bia đá Mai tộc cho người coi giữ.
Trong các năm 1967 - 1968, thực hiện chính sách quy hoạch ruộng đất của chính quyền, họ tiến hành cải táng tập trung lăng mộ tổ về vùng Mười Nhất hiện nay do cụ Được, cụ Chánh Cao, cụ Thuẩn cùng con cháu tiến hành gồm: ngôi mộ tổ từ Nga Sơn đưa về Trà Thượng; mộ cụ Bùi Thị Hoa (Cụ bà Huống - Đời 5 - Chi 5), mộ cụ Mai Đình Thụy (Con cụ Huống - Đời 6 - Gié 2) từ Trà Thượng; mộ cụ Mai Đình Huống (Đời 5 - Chi 5) từ xã Hải Lộc; một ngôi mộ từ xã Hải Thanh (chưa rõ tên); một ngôi mộ quan mãnh ở ruộng của cụ Hiện; 11 ngôi mộ quanh miếu không đề tên; 2 ngôi mộ của cụ ông và cụ bà Mai Văn Quyền (Đời 7 - Chi 1); mộ cụ Mai Đình Khuyết (Đời 3 - Ngành 2). Tổng cộng gồm 18 ngôi mộ, xây dựng có hàng rào bao quanh, kinh phí huy động từ 72 đinh (mỗi đinh 3 cân thóc) và tiền công đức.
Tháng 12/1986, họ tổ chức xây dựng kiên cố mộ tổ, tu sửa lại hàng rào. Hội đồng Đại tộc giao trọng trách cho Ban Chỉ đạo gồm các cụ: Mai Huy Tưởng (Trưởng ban), Mai Đình Mộc (Phó ban, Kiến thiết), Mai Văn Xảo (Phó ban, Quỹ), Mai Văn Hoành, Mai Văn Thịnh, Mai Văn Thựu, Mai Huy Tưởng (Thi công). Kinh phí xây dựng được huy động từ 230 đinh (mỗi đinh 1.000 đồng giá hiện hành).
Ngày 1/8/2013, Hội đồng Đại tộc họp ra Nghị quyết về nâng cấp lăng mộ tổ. Giao cho các cụ Mai Văn Rần, Mai Văn Thấn, Mai Văn Vinh (Giám sát), nhóm thợ Mai Đinh Tùng (Thi công Xây dựng). Ngày 05/12/2013, Họ tiến hành ốp đá 18 ngôi mộ tổ bằng đá xẻ tự nhiên của Huế dày 1,7-1,8cm do ông Phạm Văn Toán thi công.
Ngoài lăng mộ tổ đại tộc, các ngành, các chi, các gié, các gia đình xây dựng các lăng mộ gia tiên riêng.
Hàng năm, dòng tộc tổ chức viếng thăm, sửa sang lăng mộ tổ vào 2 dịp chính: lễ Phụng tổ Nghinh xuân và Tết Thanh minh.
TỘC PHẢ MAI ĐẠI TỘC
Gia phả của dòng tộc ban đầu được viết đầu thế kỷ XX bởi cụ Trần Quang Xương bằng chữ nho. Ngoài ra các chi họ cũng có gia phả bằng chữ nho như:
+ Gia phả chi 1 được viết vào ngày 30 tháng 4 năm Quốc gia Việt Nam độc lập Nguyễn nhất dân chủ (04/06/1951).
+ Gia phả chi 2 được viết vào ngày 11/04/1956
+ Gia phả chi 5 được viết vào ngày 29 tháng 3 năm Bảo Đại thứ 19 (10/05/1945)
+ Gia phả chi 5 - gié 3 được viết vào ngày 2 tháng 9 năm Bảo Đại thứ 17 (30/09/1943)
+ Gia phả ngành 2 được viết vào năm 1961.
Năm 1964-1965, họ giao cho các cụ Mai Văn Khoái và Mai Văn Cảo biên soạn lại bằng chữ quốc ngữ từ gia phả gốc của tổ tiên truyền lại.
Ngày 5/4/1986, phát hiện gia phả của dòng tộc bị mất. Họ họp ngày 13/7/1986 để giải quyết. HỘI ĐỒNG ĐẠI TỘC được thành lập gồm 17 thành viên:
+ Trưởng ban: Mai Huy Tưởng
+ Trưởng ban Văn hóa: Mai Văn Bồng
+ Trưởng ban Kiến thiết - Xây dựng: Mai Văn Hoành
+ Trưởng ban Xây dựng Gia phả - Phó ý: Mai Huy Tưởng
Từ tháng 8 - 10/1986, Ban Gia phả - Phó ý của dòng tộc tổ chức sưu tầm Gia phả, Phó ý từ các ngành, các chi, các gié để xây dựng lên tộc phả gồm 9 đời. Từ tháng 3 - 12/1996, xây dựng tiếp tộc phả đến đời 14.
- Xem gia phả họ Mai Đại tộc năm 1996, tập 1.
- Xem gia phả họ Mai Đại tộc năm 1996, tập 2.
Năm 2009, ông Mai Văn Mạnh (đời 11) căn cứ vào Dự thảo Gia phả Mai đại tộc cùng Phó ý của các ngành, các chi, các gié để xây dựng Phó ý Mai Đại tộc. Phó ý được Hội đồng Đại tộc và Ban Thường trực thông qua vào ngày 8/8/2009 và 11/8/2009.
- Xem Phó ý họ Mai Đại tộc năm 2009, tập 1.
Phó ý Mai Đại tộc được khao khấn vào các dịp lễ lớn của dòng tộc. Danh sách nhân đinh cũng được cập nhật qua từng năm.
- Xem Danh sách Nhân đinh họ Mai đại tộc qua các năm.
Từ những năm 1990, dòng họ đã tiến hành nghiên cứu nguồn gốc xa hơn của tộc họ với việc nghiên cứu Gia phả và Phả đồ họ Mai Đại Tôn ở xã Xuân Ninh nhưng không có kết quả. Ngày 06/09/2009, Họ tổ chức vào thăm họ Mai Quan tộc ở làng Hậu Trạch - Nga Thạch - Nga Sơn - Thanh Hóa gồm 5 vị Mai Thanh Xuân, Mai Ngọc Vĩnh, Mai Văn Hùng, Mai Bằng Cử, Mai Xuân Hạnh; đoàn nhận được sự giúp đỡ tận tình của các ông Mai Thế Khóa, Mai Văn Đễ, Mai Văn Phú để sao chép toàn bộ Gia phả, Phả đồ và Lịch sử của họ Mai Quan tộc về nghiên cứu nhưng cũng chưa có kết quả. Hiện nay, công tác nghiên cứu nguồn gốc xa hơn của dòng tộc vẫn đang được tiếp tục nghiên cứu.
- Xem bản sao chép gia phả họ Mai quan tộc ở xã Nga Thạch, Nga Sơn, Thanh Hoá.
TỘC ƯỚC MAI ĐẠI TỘC
Ngày 7/1/2017, Hội đồng Đại tộc thông qua Tộc ước Họ Mai Đại tộc. Từ ngày 1/1/2018, chính thức áp dụng.